Burgemeester Mark Buijs hield bij het monument in het Slotpark zijn jaarlijkse toespraak tijdens de Dodenherdenking. Deze werd 4 mei uitgezonden door de ORTS en is via de link onderaan dit artikel terug te kijken. Hieronder lees je de volledige tekst van de toespraak van onze burgemeester.
Toespraak dodenherdenking
Uitgesproken door Burgemeester Mark Buijs tijdens de Dodenherdenking op maandag 4 mei 2020:
“Dames en heren, jongens en meisjes,
Vandaag herdenken we de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. We doen dat onder bijzondere omstandigheden. Niet zoals we gewend zijn samen, hier bij het bevrijdingsmonument. En morgen vieren we 75 jaar vrijheid niet met een feestelijk programma in De Bussel, gezellig in de kroeg of wat verder weg op een van de traditionele Bevrijdingsfestivals. Dit jaar herdenken en vieren we noodgedwongen thuis.
We beleven op dit moment de moeilijkste tijd na de oorlog. Natuurlijk, een virus waar we moeilijk vat op kunnen krijgen is niet vergelijkbaar met een gewapende strijd tegen een overheerser die het slechtste met je voorheeft. Toch is er ook nu sprake van een vijand – weliswaar onzichtbaar – die slachtoffers maakt. Die zorgt voor veel persoonlijk verlies, voor groot verdriet. Een vijand, die maakt dat we op dit moment niet zomaar kunnen doen wat we willen.
Ik zie echter ook andere, meer positieve paralellen. Deze crisis, onze strijd tegen Covid-19, leidt ook tot saamhorigheid. De mensen zijn meer geïnteresseerd in elkaar. We staan voor elkaar klaar met raad en daad. We willen meer samen doen, misschien juist wel omdat we dat nu even niet kunnen. En daarmee levert deze crisis ons in de verbinding met elkaar heel wat op. Laten we dit nog lang met elkaar vasthouden.
Dan de reden waarom we hier vandaag samenkomen. Dit jaar is het 75 jaar geleden dat de Duitse bezetter capituleerde en er in ons land een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. De bevrijding betekende het einde van onderdrukking en willekeur, het einde van discriminatie en vervolging wegens geloof, afkomst of politieke overtuiging.
Vandaag, 4 mei, herdenken we de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en van oorlogssituaties en vredesmissies nadien. In het bijzonder denken we daarbij terug aan de inwoners van Oosterhout, onze eigen familie, vrienden en bekenden, die de dood vonden in het oorlogsgeweld. De Oosterhoutse militairen, die aan het begin van de oorlog hun leven verloren toen ons land aangevallen werd. Maar ook de vele burgerslachtoffers die in de vier jaren oorlog in onze gemeente te betreuren waren.
We gedenken de miljoenen mensen die in concentratiekampen zijn omgekomen, de verzetshelden die hun acties moesten bekopen met de dood en de slachtoffers die in Nederlands-Indië zijn gevallen. Maar ook gedenken we vandaag alle bevrijders, die van ver kwamen om ons deel van de wereld te verlossen van het naziregime en daarbij hun leven gaven.
In Oosterhout zijn onze gedachten dan vooral bij de Engelsen van de Desert Rats en vooral ook bij de Poolse strijders van de 1e Poolse Pantserdivisie onder leiding van generaal Maczek. Zij waren het die na een zware strijd bij het Markkanaal uiteindelijk ook het laatste deel van onze gemeente wisten te bevrijden. En natuurlijk denken we ook aan de slachtoffers, die gevallen zijn in Nederlands-Indië en tijdens de ruim vijftig vredesmissies waarbij Nederland sinds 1945 betrokken was.
Nog altijd houdt de Tweede Wereldoorlog ons bezig. Met regelmaat verschijnen er boeken en films over de oorlog. De musical Soldaat van Oranje trekt al ruim negen jaar – langer dan de oorlog in Nederland duurde – volle zalen. Het dagboek van Anne Frank is nog steeds een van de meest gelezen boeken ter wereld en dagelijks staan er lange rijen voor het Anne Frankhuis in onze hoofdstad.
De Tweede Wereldoorlog is de meest recente periode waarin de inwoners van ons land niet in vrijheid konden leven. De huidige beperkingen geven sommige mensen nare associaties. Als ze door de stad lopen, denken ze: is het hier oorlog? Wellicht geeft dat aanleiding om er weer eens echt over na te denken hoe het toen was. Dat de dingen die ons nu overkomen het soort dingen zijn waarvan we zo blij zijn dat we ze niet meer mee hoefden te maken – en dat ze toen anders en voor velen waarschijnlijk erger waren.
Ik dank u voor uw aandacht.”
